ปาเต๊ะ มี รากศัพท์ มาจาก ภาษาชวา ซึ่งภาษาชวา เรียกว่า บาเตะ แต่ถ้าในภาษาอินโดนีเซีย จะเรียกว่า บาติก โดยหมายถึง ผ้าโสร่งชนิดหนึ่ง ที่ใช้เทคนิคการย้อมผ้าด้วยขี้ผึ้ง ซึ่งบริเวณที่เคลือบด้วยขี้ผึ้งเหลว คือบริเวณที่ไม่ต้องการให้มีสีและลวดลาย ในระหว่างการลงสีบนผ้า
ซึ่ง การทำผ้าปาเต๊ะ หรือ การทำผ้าบาติก พบได้ในหลายประเทศ แต่ การทำผ้าปาเต๊ะบนเกาะชวานั้นมีวัฒนธรรมที่หลากหลาย และได้ขึ้นบัญชีเป็นมรดกทางวัฒนธรรมกับยูเนสโก
สำหรับในท้องถิ่นจังหวัดภูเก็ต ก็ได้รับวัฒนธรรมผ้าปาเต๊ะ มาด้วยเช่นกัน โดยมาใส่เป็นกระโปรง หรือ ผ้าถุง คู่กับ เสื้อคอจีน จึงเกิดเป็นวัฒนธรรมการแต่งกายแบบ บ้าบ๋า ย่าหยา
แหล่งจำหน่ายที่สำคัญของผ้าปาเต๊ะ ในภูเก็ตนั้น จะอยู่ที่บริเวณ ถนนถลาง เป็นหลัก เพราะมีร้านขายผ้าปาเต๊ะที่หลากหลายร้านค้า
เพื่อค้นหารายละเอียดที่สำคัญเกี่ยวกับผ้าปาเต๊ะ ทางทีมงานจึงได้ไปสัมภาษณ์ คุณ สมยศ ปาทาน เจ้าของร้าน โตราคาน รุ่นที่ 2 บริเวณถนนถลาง แหล่งผ้าพื้นเมืองท้องถิ่น จังหวัดภูเก็ต ซึ่ง คุณสมยศ ได้ให้รายละเอียดที่น่าสนใจ ตามคลิปด้านล่าง
นอกจากรายละเอียดเกี่ยวกับผ้าปาเต๊ะแล้ว ตามที่กล่าวไว้ข้างต้นว่า คนภูเก็ต ในสมัยก่อนได้นำมาประยุกต์กับเสื้อคอจีน ทำให้เกิดวัฒนธรรมการแต่งกาย บ้าบ๋า ย่าหยา ซึ่งคุณ สมยศ ก็ได้เล่าเรื่องราวเกี่ยวกับ บ้าบ๋า ย่าหยา ไว้ด้วยเช่นกัน ตามคลิปด้านล่าง
และสุดท้าย คุณ สมยศ ยังพูดถึงเกร็ดเล็กเกร็ดน้อย ถึง วัฒธรรมการแต่งงานของชาวภูเก็ต ในอดีตที่อิงกับวัฒนธรรมบ้าบ๋า ย่าหยา ด้วย
สุดท้ายหากอยากได้ผ้าปาเต๊ะ ของร้านโตราคานมาในครอบครอง สามารถติดต่อได้ที่ 076-214-618 หรือ 084-305-3960 ร้านเปิดทุกวันตั้งแต่ 9 โมงเช้า จนถึง 1 ทุ่ม